แบบฝึกหัดบทที่ 2 ปรัชญาการศึกษา

1. การจัดการศึกษาที่ไม่มีปรัชญาเป็นแนวทางท่านเห็นด้วยหรือไม่อย่างไรจงอธิบาย

ตอบ ไม่เห็นด้วย เพราะการศึกษาที่ไม่มีปรัชญาก็เปรียบเหมือนกับการศึกษาที่ขาดส่วนเติมเต็ม ทำให้การศึกษานั้นน่าเบื่อ และการศึกษาที่ไม่มีปรัชญาเป็นแนวทางก็ไม่สามารถเป็นการศึกษาที่ให้ผลดีได้

 2. ปรัชญากับการศึกษาท่านคิดว่ามีความสัมพันธ์กันอย่างไรจงอธิบาย
ตอบ มีความสัมพันธ์ คือ ปรัชญาเป็นแนวทางของการศึกษา เป็นตัวที่ทำให้การศึกได้ผลดี

 3. จงวิเคราะห์การจัดการศึกษาของโรงเรียนหรือหน่วยงานที่เกี่ยวกับหลักสูตรการจัดเรียนการสอนและการบริการทางการศึกษาว่ามีเรื่องอะไรบ้างที่ดำเนินการตามแนวคิดการศึกษาของปรัชญาจิตนิยมวัตถุนิยมประสบการณ์นิยมอัตภาวนิยม
ตอบ  ปรัชญาจิตนิยม เรื่อง การจัดกิจกรรมทางด้านดนตรีให้ผู้เรียน  ปรัชญาวัตถุนิยม เรื่องจัดให้ผู้เรียนเรียนรู้และคุ้นเคยกับสรรพสิ่งธรรมชาติส่งเสริมให้ผู้เรียนเข้าถึงธรรมชาติของสิ่งแวดล้อมโดยจัดกิจกรรมอาศัยกฎธรรมชาติเป็นหลักประสบการณ์นิยมเรื่อง การที่โรงเรียนเน้นสร้างสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อผู้เรียนอัตภาวนิยม เรื่อง การให้ผู้เรียนเลือกกิจกรรมชุมนุมตามอิสระ
4. จงบอกหลักการของปรัชญากลุ่มอนุรักษ์นิยมคือสารัตถนิยมและนิรันตรนิยมเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร                                                                                                                                                                   
ตอบ  เหมือนกันคือ เชื่อว่าหลักการย่อมถูกต้องเสมอ เชื่อว่าสิ่งที่คนโบราณได้ปฏิบัติมาเป็นเรื่องที่ถูก เช่นทำดีย่อมได้ดี

 5. จงบอกหลักการของปรัชญากลุ่มกลุ่มเสรีนิยม (liber view) คือพิพัฒนาการนิยม (progressive)และปฏิรูปนิยม (reconstructionism) เหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร
ตอบ  ต่างกัน คือ พิพัฒนาการนิยมมุ่งพัฒนาบุคลิกภาพของเด็กด้านร่างกายอารมณ์สังคม
และสติปัญญาของเด็กปฏิรูปนิยมการเรียนรู้ที่มีค่าต่อเมื่อได้ลงมือปฏิบัติจริงในชีวิตจริงของผู้เรียน
6. จงอธิบายว่าความดีความงามเป็นสิ่งที่วัดได้หรือไม่จงอธิบาย
ตอบ วัดได้ คือการทำดีต้องวัดจากการกระทำของคนและเรื่องที่กระทำว่าดีแค่ไหน จะดีมากดีน้อยก็ควรทำอย่างสม่ำเสมอ และควรยกย่องคนที่ทำดีโดยไม่ต้องวัดว่าดีแค่ไหน
7. จงเขียนเรียงความเรื่องโลกทัศน์ของข้าพเจ้าที่มีต่ออาชีพครู
ตอบ   สำหรับข้าพเจ้านั้นได้เล็งเห็นมาตลอดว่าอาชีพครูเป็นอาชีพที่ทำแล้วมีความสุขที่สุด โดยมองจากคนรอบข้างของข้าพเจ้าคือบิดาและมารดาที่ประกอบอาชีพข้าราชการครู ข้าพเจ้าได้มีความประทับใจมาตั้งแต่ตอนเป็นเด็กที่เห็นบิดาและมารดาของข้าพเจ้าไปสอนหนังสือแล้วกลับมาคุยกันว่าลูกศิษย์ประสบความสำเร็จในการเรียนได้ประกอบอาชีพดีๆ ได้เห็นความก้าวหน้าของเด็ก ซึ้งเป็นความสุขที่แท้จิงของข้าพเจ้า

 8. ท่านคิดว่าปรัชญาตะวันตกที่เหมาะสมใช้เป็นแนวทางการจัดการศึกษาของไทยมากที่สุดจงอธิบาย
ตอบ  ปรัชญาปฏิรูปนิยม เพราะว่าเป็นปรัชญาที่มุ่งไปสู่การปฏิบัติและการพัฒนาส่งเสริมให้โรงเรียนมีบทบาทในการปฏิรูปสังคม

 9. ท่านคิดว่าพุทธปรัชญาจะมาพัฒนาการศึกษาของไทยได้หรือไม่จงอธิบาย
ตอบ  พัฒนาได้เพราะ พุทธปรัชญาจะช่วยสอนในเรื่องของการเตือนสติ รู้จักคิด รู้จักวิเคราะห์ และรู้จักผิดชอบชั่วดี ช่วยขัดเกลาจิตใจ เป็นต้น
10. ท่านคิดว่าปรัชญาที่จัดการเรียนการสอนโดยยึดผู้เรียนเป็นสำคัญจงบอกชื่อและอธิบายการจัดการสอนที่ยึดเป็นผู้เรียนเป็นสำคัญมีวิธีการจัดอย่างไรอธิบายยกตัวอย่าง
ตอบ  ปรัชญาปฏิรูปนิยม เชื่อว่าการเรียนรู้ที่มีค่าต่อเมื่อได้ลงมือปฏิบัติจริงในชีวิตจริงของผู้เรียนส่วนการจัดการเรียนการสอนหลักการเชื่อว่า “หนทางปฏิรูปเพื่อสร้างวัฒนธรรมใหม่” ยึดถือการศึกษาเพื่อปฏิรูปสังคม เป็นสำคัญ

แบบฝึกหัดที่ 1 ความหมายของการศึกษา

1.                  1.  จงประมวลความหมายของคําว่า “การศึกษา” 5 นิยาม

 ตอบ      จอห์น ดิวอี้เป็นนักปรัชญา นักจิตวิทยา และนักการศึกษา ตามแนวคิดของดิวอี้ซึ่งสามารถสรุปได้ 4 ประเด็นคือ (1) การศึกษา คือ ชีวิต (2) การศึกษา คือ ความเจริญงอกงาม  (3) การศึกษา คือ การจัดประสบการณ์ใหม่ (4) การศึกษา คือ กระบวนการทางสังคม

               พลาโต นักปรัชญาชาวกรีก ได้กล่าวว่าการศึกษา หมายถึงความสามารถที่จะทําให้ผู้เรียนรู้สึกเป็นสุขและเป็นทุกข์ได้ในโอกาสที่เหมาะสม และพัฒนาสิ่งที่เป็นสิ่งดีต่อตนเองและสิ่งที่สมบูรณ์แบบทุกอย่าง

              เนลเล่อร์ นักมนุษย์วิทยาอีกคนหนึ่งได้กล่าวเพิ่มเติมว่า การศึกษา เป็นกระบวนการที่ช่วยสร้างจิตใจ นิสัย และความสามารถทางกายให้แก่บุคคล

พนม พงษ์ไพบูลย์ กล่าววา การศึกษามีความสําคัญ 3 ประเด็นคือ(1) สร้างคนดีให้สังคม (2) กระบวนการทําให้คนฉลาด (3) ทําให้คนนําความรู้ไปใช้ประกอบอาชีพได้

ประเวศ วะสี กล่าววา การศึกษาเป็นกระบวนการพัฒนาศักยภาพของ มนุษย์อย่างต่อเนื่องและทุกรูปแบบ และรวมถึงการศึกษานอกระบบโรงเรียน

2.    คําว่า การศึกษา คือ กระบวนการเรียนรู้ ท่านเห็นด้วยหรือไม่ อย่างไร จงอธิบาย

ตอบ        เห็นด้วย เพราะ การศึกษาทำให้ผู้ศึกษาได้รู้เข้าใจจากการค้นคว้า ทำให้ผู้ศึกษาได้มีความรู้มากขึ้นและทำให้มีการพัฒนานำไปสู้การเรียนรู้และเข้าใจ

3.    ในฐานะที่ท่านเป็นนักศึกษาวิชาชีพครู จงให้นิยามการศึกษาตามคิดเห็นของท่าน

ตอบ        การศึกษา คือ การทำความเข้าใจในเรื่องต่างๆอย่างชัดเจน เพื่อนำความรู้ที่ได้มาพัฒนาต่อยอดก้าวไปสู่การศึกษาที่สูงขึ้นต่อไป

4.    ความมุ่งหมายทั่วไปและความมุ่งหมายเฉพาะเหมือนหรือต่างกันอย่างไร

ตอบ      ไม่เหมือนกัน เพราะ ความมุ่งหมายทั่วไปคือกล่าวกันอย่างกว้างๆ แต่ความมุ่งหมายเฉพาะคือความมุ่งหมายที่เจาะลึกลงไปในเรื่องนั้นๆอย่างชัดเจน

5.                  5.       ความมุ่งหมายคืออะไร ความมุ่งหมายการศึกษาระดับชาติ ความมุ่งหมายการศึกษา แต่ละระดับความมุ่งหมายระดับหลักสูตร และความมุ่งหมายระดับหมวด และความมุ่งหมายระดับการสอน มีความสัมพันธ์หรือแตกต่างกันอย่างไร

ตอบ        ความมุ่งหมาย คือ แนวคิดหรือปรัชญาที่บุคคลกำหนดไว้ล่วงหน้า ในการทำกิจกรรมใดๆ โดยมีการวางแผนสำหรับเป็นแนวปฏิบัติเพื่อให้ลุล่วงและเกิดวัตถุประสงค์ ดังนั้นความมุ่งหมายทุกระดับจึงต้องสอดคล้องสัมพันธ์กันเพื่อจะได้บรรลุผลลัพธ์และถูกต้องตามวัตถุประสงค์

6.    องค์ประกอบที่ใช้กำหนดความมุ่งหมายของการศึกษามีอะไรบ้าง จงอธิบายองค์ประกอบที่ใช้ในการกำหนดความมุ่งหมายของการศึกษา มีประเด็นสรุปได้ดังนี้

  ตอบ     1) ปรัชญาการศึกษา เป็นแนวทางที่กำหนดตามความมุ่งหมาย และกำหนดทิศทาง ให้การศึกษาดําเนินการไปในแนวทางของปรัชญานี้

              2 )จิตวิทยาการศึกษา คํานึงถึงผู้เรียนเกี่ยวกับผู้เรียน กระบวนการเรียน การแนะแนว การกำหนดความมุ่งหมายของการศึกษานําไปสู่พัฒนาการของผู้เรียน วิธีวัดคุณค่า เพื่อกาหนดความมุ่งหมายให้สอดคล้องกับความต้องการดังกล่าว

              3) การจัดการศึกษาเพื่อตอบสนองความต้องการของสังคม สืบสานวัฒนธรรม ปกครองระบอบประชาธิปไตย ความมุ่งหมายของการศึกษาเพื่อให้บุคคลสามารถปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อม และการดําเนินชีวิตของตนเองให้เข้ากับสภาพสังคมปัจจุบัน ซึ่งความมุ่งหมายจะต้องนําแนวคิดเหล่านี้ มากำหนดเป็นความมุ่งหมายไว้ได้ดังกล่าว

              4) บริบทของชุมชน รวมทั้งฐานะทางเศรษฐกิจของคนใน แหล่งวิทยากรของคนในชุมชน ซึ่งการดําเนินการศึกษา อาศัยคนในชุมชน แหล่งเรียนรู้ ทรัพยากรในท้องถิ่น ความมุ่งหมายจําเป็นต้องนําสิ่งที่กล่าวถึงมากำหนดเป็นความมุ่งหมายของการศึกษา

              5) ต่างประเทศที่มีความสัมพันธ์กันเป็นวิธีที่ทําให้ทราบว่า การจัดการศึกษาของประเทศต่าง ๆ       มีผลกระทบต่อการพัฒนาประเทศเรา เช่น การเปิดเสรี สมาคมอาเซียน จะมีผลกระทบต่อการศึกษาเราจําเป็นต้องวิเคราะห์สภาพสังคมบริบทของเราและของประเทศในกลุ่มสมาคมอาเซียน แล้วนํามากำหนดเป็นจุดมุ่งหมายให้สอดคล้องกัน 

              6) เทคโนโลยี เป็นผลทําให้การจัดการศึกษาที่สะดวกและเป็นไปอย่างรวดเร็ว เปิด โลกการติดต่อสื่อสารได้ทุกมุมของโลก จะต้องนําหลักการทางวิทยาศาสตร์มาประดิษฐ์เป็นเครื่องมือ เครื่องใช้วัสดุอุปกรณ์การสอนหลากหลาย การกำหนดเทคโนโลยีที่เหมาะสมมาประกอบ กับความสะดวกรวดเร็วทันต่อสถานการณ์ปัจจุบัน

       7.   ทําไมการจัดการศึกษาไทยสมัยต่าง ๆ จึงต้องกำหนดความมุ่งหมายการศึกษา ที่จะบ่งบอกความเป็นมาของการศึกษาไทยได้หรือไม่อยางไร จงอธิบาย  

 ตอบ      การศึกษาของคนไทยตั้งแต่สุโขทัยจนมาถึงปัจจุบัน  มีเป้าหมายที่จะพัฒนาคนไทยให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ในทุกๆด้านทั้งความรู้ ความสามารถ มีคุณธรรมจริยธรรมที่ดีงาม ปลุกใจให้รักชาติ ให้มีความสามัคคีปรองดอง และจะมีความแตกต่างกันไปตามสภาพของสังคม ซึ่งจากการกำหนดจุดมุ่งหมายของการศึกษาในสมัยต่างๆ สามารถบ่งบอกถึงความเป็นมาและสภาพการของสังคมของไทยตั้งอดีตมาจนถึงปัจจุบันได้ว่าเป็นมาอย่างไร

       8. ในฐานะท่านเป็นนักศึกษาวิชาชีพครู ท่านคิดว่าการศึกษามีความสําคัญต่อประเทศอย่างไร จงอธิบาย

ตอบ        มีความสำคัญมาก เพราะ การศึกษาเป็นการพัฒนาองค์ความรู้ ความเข้าใจ โดยเฉพาะกับประเทศ การศึกษาถือว่าสำคัญมาก เพราะมีความเกี่ยวเนื่องทั้งด้านการเมือง การปกครอง สังคมวัฒนธรรม การศึกษาจะทำให้คนในประเทศมีความรู้ และสามารถนำความรู้ที่มีมาใช้พัฒนาประเทศได้ ไม่ถูกประเทศอื่นเอาเปรียบ ขัดเกลาให้คนในสังคมละอายต่อบาป และช่วยให้เคารพกฎหมาย และปฏิบัติตามหน้าที่ของตน

         9. แนวคิดพุทธทาสภิกขุ ได้กล่าวว่า การศึกษาเพื่อมนุษย์จะมีโอกาสได้สิ่งที่ดีที่สุด สิ่งที่มนุษย์ควรจะได้โดยการทําลายซึ่งสัญชาตญาณอย่างสัตว์ แล้วมีการประพฤติกระทําอย่างมนุษย์ที่ มีจิตใจสูงโดยสมบูรณ์ และสิ่งที่ดีที่สุดตามหลักศาสนาพุทธที่ว่า กินอยู่อย่างพอดี อย่ากินส่วนเกินอย่าใช้ส่วนเกินเพื่อจะให้เป็นไปได้อะไรอีกอันหนึ่งซึ่งสูงสุดเรียกว่า “บรมธรรม” และการศึกษา เพื่อธรรมาธิปไตยและเป็นเรื่องคนมีปัญญา ต้องมีปัญญาแท้จริงสูงสุด เห็นด้วยหรือไม่อย่างไร

ตอบ        เห็นด้วย เพราะ การศึกษาจะทำให้เกิดกระบวนการพัฒนา ทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ และอารมณ์ และคนที่จะมีปัญษก็ต้องศึกษา ฝึกฝนด้านต่างๆ ฝึกคิดวิเคราะห์ เพื่อนำมาพัฒนาตนเอง

         10. แนวคิดของนักการศึกษาไทยที่ท่านชอบมากที่สุด 1 ท่าน แสดงทัศนะของท่านต่อแนวความคิดการจัดการศึกษาของไทย

ตอบ        ท่านพุทธทาสภิกขุ การศึกษาที่ถูกต้องจะต้องมีการพัฒนาจิตวิญญาณให้มีพลังสามารถควบคุมพลังทางวัตถุ ทางร่างกายได้ กล่าวคือ ชีวิตมนุษย์ต้องมีความสมดุลทั้งด้านความสามารถทางวัตถุ ทางวิชาชีพ และความมีปัญญา

บอกเล่าเรื่องตนเองพอสังเขป

1.ปรัชญาชีวิต

 
   อยู่ให้มีศักดิ์ศรี ดีให้มีคุณค่า บ้าให้มีเหตุผล ทนให้มีเป้าหมาย และจะตายให้มีคนจำ


2.การศึกษา
 
   จบการศึกษาระดับชั้นอนุบาลจาก โรงเรียนรุจิธรรมวิทยา
   จบการศึกษาระดับชั้นประฐมศึกษาจาก โรงเรียนบ้านทวดทอง
   จบการศึกษาระดับชั้นมัธยมตอนต้นจาก โรงเรียนเบญจมราชูทิศ
   จบการศึกษาระดับชั้นมัธยมตอนปลายจาก โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาภาคใต้
   ปัจจุบันศึกษาระดับอุดมศึกษาที่มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช คณะครุศาสตร์ สาขาคณิตศาสตร์


3.ทำไมถึงอยากเป็นครู
 
   จากการที่พ่อแม่ประกอบอาชีพข้าราชการครูทำให้เกิดความรู้สึกดีๆต่ออาชีพครู และด้วยความชอบส่วนตัวที่คิดว่าอาชีพครูเป็นอาชีพที่ทำแล้วมีความสุขมากที่สุด ได้เห็นพัฒนาการของเด็กได้เห็นเด็กเติบโตขึ้น โดยไม่มีอาชีพใดได้รับความรู้สึกแบบนี้


4.สิ่งที่อยากทำในอนาคต

   เรียนให้จบ ได้รับราชการครู เลี้ยงดูพ่อแม่ เป็นหัวหน้าครอบครัวที่ดี และเป็นพ่อที่ดีของลูก


5.สิ่งที่ชอบและไม่ชอบ
   ชอบในเสียงดนตรี ชอบวิชาคณิตศาสตร์
   ไม่ชอบคนโกหก  ไม่ชอบวิชาภาษาอังกฤษ